آنودایز آلومینیوم

آنودایز آلومینیوم چیست؟

به فرایندی که در آن لایه‌ای پایدار را که عموماً اکسیدی و دارای خواص محافظتی یا تزیینی است بر سطح فلزات می‌نشانند آنُدِش  یا آنودایزینگ (anodizing) می‌گویند.

آنودایز آلومینیوم یا آندایزینگ اکسید آلومینیوم( Anodic aluminium oxide)    یک فرآیند الکتروشیمیایی است که طی آن یک لایه نازک اکسیدی بر روی قطعات آلومینیوم تشکیل شده و باعث تغییرات زیر در آن می گردد.

برای دریافت مشاوره لطفا فرم زیر را پر کنید
آنودایز آلومینیوم

آندایزینگ سال هاست روی فلزاتی چون تیتانیوم، روی، تنگستن و خصوصا آلومینیوم  انجام می گیرد. این فرایند روی فلزات آهنی نیز انجام می گیرد اما به اندازه آلومینیوم متداول نیست. رنگ آمیزی قطعات آلومینیومی، مزایای بسیاری از نظر زیبایی و خواص مکانیکی دارد. از نظر بصری، جلوه ها کاملا چشمگیر هستند و پرداخت آن دائمی است. هرگز خراشیده یا محو نمی شوند و نیازی به ترمیم نخواهد داشت. به علاوه، سازگار با محیط زیست هستند.

مراحل آنودایز آلومینیوم

جهت اثر بیشتر روی نظم پوشش یکدست یا متخلخل تشکیل شده باید پیش از اجرای فرایند آنادایز ابتدا نواقص سطحی فلز را از بین ببریم.

  1. پرداخت مکانیکی: 

    در مرحله اول، قطعه را به شکل موردنظر تغییر می دهند تا لایه اکسید به خاطر چکش ‌کاری دچار آسیب نشود.

  2. تمیزکاری قطعه: 

    در مرحله بعدی، باید قطعه را با محلول ‌های قلیایی به خوبی چربی ‌زدایی و تمیز کرد تا دچار خوردگی نشوند و فرایند آنودایزینگ مفید واقع شود.

  3. دوده زدایی یا اسیدکاری: 

    بعد از چربی زدایی و تمیز کردن قطعه، بهتر است تا با استفاده از نیتریک اسید دوده‌ های تشکیل شده روی آلومینیوم نیز پاک ‌شود تا عملیات ما کیفیت بهتری داشته باشد.

  4. صیقل ‌کاری یا پولیش: 

    در مرحله چهارم، قطعه را به روش الکتروشیمیایی صیقل می دهند و براق می کنند.

  5. آنودایزینگ: 

    پس از انجام صحیح تمامی مراحل قبل سراغ مرحله اصلی خواهیم رفت و همان طور که در ابتدای مقاله آن را شرح دادیم، قطعه در الکترولیت با نیروی الکتریکی آنودایز می شود و لایه ای از اکسید آلومینیوم تشکیل می ‌شود و مقاومت آلومینیوم در برابر خوردگی بالا می برد.

  6. رنگ کردن: 

    توصیه می شود تا قطعه آنودایز شده با یک لایه رنگ پوشانده بشود که با 2 روش انجام پذیر است. بدین صورت که در یک روش از رنگدانه‌ نمک ‌های آلی و درروش دیگر از رنگدانه ‌های غیرآلی استفاده می کنند.

  7. آب ‌بندی یا سیلینگ: 

    بعد از رنگ کردن، قطعه برای جلوگیری از هر خوردگی احتمالی و همچنین حفظ رنگ آب بندی می شود. روش ‌های مختلفی برای آب ‌بندی وجود دارد اما پرکاربردترین روش، استفاده از آب جوش در کنار محلول نمک ‌های فلزی است. در این مرحله سوراخ ها، هیدراته شده و پر می‌شود.

  8. خشک کردن قطعه: 

    در آخرین مرحله آنودایز آلومینیوم ، قطعه باید به سرعت برای جلوگیری از ترک خوردن لایه اکسید یا رنگ در حرارت کم خشک شود.

خدمات آنودایز آلومینیوم  

با بروزترین دستگاه ها بر اساس استانداردهای جهانی

آنودایز آلومینیوم سخت

( Hard Anodizing )

انتخاب روکش کروم سخت یا آنودایزینگ سخت در برخی صنایع خاص کاربرد بالایی دارد. چه در صنعت هوافضا که قطعات برای شرایط سخت ساخته می شوند، و چه در صنعت خودرو که هم جذابیت بصری و هم انعطاف پذیری اهمیت زیادی دارند.

آنودایز آلومینیوم سخت هنگامی رخ می دهد که پوشش اکسید آلومینیوم ضخامتی بیشتر از ۲۵ میکرون داشته باشد. آنودایزینگ آلومینیوم سخت برای قطعات آلومینیومی که نیاز به افزایش مقاومت در برابر فرسایش و خوردگی یا خواص الکتریکی و حرارتی خاصی دارند، اجرا می ‌شود. ‌مثلا در صنعت هوافضا و پتروشیمی و همچنین برای ساخت تجهیزات دریایی از این روش استفاده می‌ شود.

آنادایز پروفیل آلومینیوم

مهم‌ترین کاربردهای آنادایز آلومینیوم

همانطور که گفتیم آنادایز (Anodizing) یک فرآیند الکتروشیمیایی است که روی سطح آلومینیوم انجام می‌شود تا لایه‌ای سخت، مقاوم و پایدار از اکسید آلومینیوم ایجاد کند. این لایه به صورت طبیعی هم روی آلومینیوم تشکیل می‌شود، اما آنادایز باعث می‌شود ضخیم‌تر، یکنواخت‌تر و کاربردی‌تر باشد.

  • افزایش مقاومت به خوردگی

    • لایه اکسید حاصل از آنادایز، آلومینیوم را در برابر رطوبت، مواد شیمیایی و شرایط محیطی محافظت می‌کند.

    • به همین دلیل در صنایع دریایی، ساختمانی و خودروسازی بسیار استفاده می‌شود.

  • افزایش سختی و مقاومت سایشی

    • سطح آلومینیوم آنادایز شده بسیار سخت‌تر از حالت خام است و در برابر خط‌وخش و سایش مقاومت بالایی دارد.

    • این ویژگی برای قطعات مکانیکی و ابزارآلات اهمیت زیادی دارد.

  • بهبود چسبندگی رنگ و پوشش‌ها

    • سطح متخلخل آنادایز امکان جذب رنگ‌ها و پوشش‌های مختلف را بهتر فراهم می‌کند.

    • به همین دلیل برای ساخت قطعات تزئینی، لوازم خانگی و قطعات خودرو کاربرد دارد.

  • جنبه‌های تزئینی و زیبایی

    • امکان رنگ‌آمیزی متنوع و ایجاد سطح براق یا مات وجود دارد.

    • در طراحی معماری (نما، پنجره، پروفیل‌ها) و وسایل دکوراتیو استفاده می‌شود.

  • عایق الکتریکی

    • لایه اکسید آلومینیوم خاصیت دی‌الکتریک دارد، بنابراین در برخی تجهیزات الکترونیکی برای عایق‌کاری کاربرد دارد.

  • بهبود مقاومت حرارتی

    • لایه آنادایز آلومینیوم می‌تواند تا حدودی در برابر دماهای بالا پایدار بماند و برای کاربردهای صنعتی مناسب است.

  • کاربرد در صنایع پیشرفته

    • در هوافضا برای سبک بودن و مقاومت همزمان استفاده می‌شود.

    • در تجهیزات پزشکی به دلیل مقاومت به خوردگی و امکان استریل شدن کاربرد دارد.